Buitenkansje voor Tilburgse artiesten. Zusterstad Lublin in 2029 Culturele Hoofdstad van Europa

De stad Lublin is in 2029 Culturele Hoofdstad van Europa. Det biedt kansen voor de culturele sector in Tilburg, want deze Poolse studentenstad, niet ver van de grens met Oekraïne, heeft al sinds 1996 een vriendschapsband met Tilburg. Instellingen en organisaties uit Lublin, zoals het Internationaal Dans Festival, kijken in het kader van 2029 uit naar samenwerking, ook met Tilburgse instellingen, artiesten en kunstenaars. Dat klinkt als een buitenkansje. Maar tot nog toe blijft het stil in Tilburg.

Lublin is een historische stad met 350.000 inwoners op zo'n 150 kilometer afstand van Warschau. In de stad zijn negen universiteiten en meer dan  60.000 studenten, onder wie 9000 internationale studenten.  Op de katholieke universiteit is het is zelfs mogelijk om Nederlands te studeren.
De stad heeft een rijk cultureel leven met veel theaters, een  prachtig nieuwe schouwburg (Centrum Sportkania Kultur) en net als in Tilburg zijn er festivals, onder meer voor moderne dans, hedendaags circus en performance art. Er zijn meerdere galeries en in het kasteel vlak bij de eeuwenoude Joodse wijk is een fraai museum met wisselende exposities.

Majdanek

De gevolgen van de Tweede Oorlog zijn zichtbaar en voelbaar in Lublin. Zo zijn veel Joodse burgers door de Duitsers afgevoerd en aan de rand van de stad ligt Majdanek. Dat voormalig concentratie- en vernielingskamp is open voor bezichtiging en laat een verpletterend beeld zien van gruwelijkheden die itijdens WOII zijn gepleegd. Het ligt aan de rand van Lublin, net zover van de stad als Tilburg-Noord van de Heuvel. Het is een must see voor alle generaties.
Op dit moment vangt de stad veel gevluchte burgers uit Oekraïne op.

Ik kom elk jaar in Lublin, recenseer tijdens het internationale dansfestival daar en geef les in het schrijven over het dans aan studenten. Vaak in het Engels, vorig jaar in het Nederlands op de universiteit. Ik zie grote mogelijkheden voor een culturele uitwisseling met Tilburg.

Stedenband met Tilburg

De stedenband met Tilburg bestaat al bijna dertig jaar, al staat die op een laag pitje. In de Poolse stad zouden ze er dolgraag een schepje bovenop doen en Culturele Hoofdstad van Europa in 2029 is daarvoor een uitgelezen kans. Al is het maar eenmalig.
De band met Tilburg is in Lublin goed zichtbaar. Zo is op de voorgevel van het monumentale stadhuis een plaquette met de naam van Tilburg bevestigd. Op het dansfestival in Lublin waren al meerdere maken Tilburgse dansmakers te gast, denk aan Katja Heitmann en Guilherme Miotto. Dansgezelschap Ward/waRD dat thuis is in Tilburg, is razend populair in Lublin.

Europa 2029

Terug naar Culturele Hoofdstad van Europa in 2029. De organisatie is druk bezig met de voorbereidingen en ook de komende jaren zijn er al veel activiteiten, want het evenement krijgt een lange aanloop. Er zijn de nodige samenwerkingen met andere steden wereldwijd, met Tilburg nog niet.

 In de Poolse stad leven 3000 plannen voor culturele evenementen en er zijn nauwe banden met honderden organisaties als Circostrada (circus) en Aerowaves (dans), Center of Performing Arts MITOS, het kunstencentrum de Appel in Amsterdam, Hair-ouna Film Festival in Saint Vincent en Europese universiteiten.

Tilburgse spelers als PARK, Dans Brabant, Kamerata Zuid, het Zuidelijk Toneel, Fundament, Strijbos& Van Rijswijk, Cinecitta, Kaapstad, Roadburn, 013, Paradox, PopHuis, de Link, Textielmuseum, De Pont  ontbreken vooralsnog in dat rijtje. Het wordt tijd om wakker te worden, want Lublin 2029 biedt legio kansen voor de Tilburgse kunstsector om (verder) te internationaliseren.
Europa draagt flink bij aan het evenement en 2029 nadert met rasse schreden.

Thema is RE:UNION

RE:UNION is het thema van Lublin 2029. Het thema verwijst naar terugkeer naar het historische en baanbrekende concept van de Pools-Litouwse Unie en staat voor ontmoeting, dialoog, wederzijdse zorg en een nieuwe visie op de stad. Het artistieke programma is gebaseerd op het RE:UNION-idee, met een focus op drie basisideeën: community, habitat en borders.
Community verwijst naar Europese eenheid, evenals de bloei van de samenleving in Lublin, met respect voor diversiteit. Habitat betreft de relaties tussen mens en de natuur, welzijn en de kansen en bedreigingen van virtuele werelden. Borders verkent artistieke, mentale en geopolitieke grenzen en de moed om ze te overschrijden in de zoektocht naar vrijheid.

Aan de slag Tilburg!

Het definitieve programma van Europese Hoofdstad 2029 staat nog in de kinderschoenen, maar zowel bij de gemeente Lublin als bij culturele organisaties in die stad zijn er ideeën over Nederlandse presentatie zowel in aanloop naar 2029 als tijdens het jaar dat Lublin culturele hoofdstad is. Behalve met Tilburg heeft de regio Lublin een band met de regio Arnhem. Zo traden vorig jaar al Introdans en VanDeutekom Collective, beide uit Arnhem, op in Lublin.

In 2029 zou bijvoorbeeld  Kaapstad uit Tilburg een bijdrage kunnen leveren of Kamerata Zuid, Ward/waRD, Close-Act, Circolo, PARK, Cinecitta of de kunstopleidingen uit de stad, Er zijn mogelijkheden te over.

Promotie voor de stad

Laat cultureel Tilburg deze kans liggen? Dat kan ik me niet voorstellen. Wat is er nodig:? Het is goed dat culturele instanties in de stad elkaar opzoeken, de krachten bundelen en ideeën bedenken. Daar ligt ook een rol voor de Cultuuralliantie en Citymarketing. Ook de overheid van Tilburg kan de schouders er onderzetten, want het betekent internationale  promotie voor Tilburg en de kunsten in de stad.  In het kielzog kunnen bedrijven aansluiten.
Ik heb goede contacten in Lublin en kan partijen met elkaar in contact brengen. En natuurlijk is de Tilburgse inbreng afhankelijk van de concrete vraag van de organisatie van Lublin 2029, Daar ligt het mandaat, maar er zijn raakvlakken en kansen in overvloed.

Korte lijntjes

Omgekeerd zijn kunstenaars uit Lublin nu al in Nederland werkzaam, zo geeft choreograaf Maciej Kuźmiński soms les op de Dansacademie in Tilburg. De lijntjes zijn korter dan je denkt. Wil je weten wat Poolse kunstenaars voor de textielkunst betekenen ga dan zeker naar de bijzondere expositie van Magdalena Abakanowicz in het Textielmuseum i Tilburg (en het Noord-Brabants Museum in Den Bosch).
Wordt vervolgd

Zie de website van RE:Union 2029.