Het is een stuk uit 1978. Zo'n 43 jaar geleden maakte de Duitse choreograaf Pina Bausch haar 'Kontakthof', een voorstelling met elf dansers, elf danseressen in een soort parochiezaal. Die strakke zaal heeft een hoog podium waarvan de gordijnen zijn gesloten. De dansere bewegen door de zaal, individueel, dan weer als groep, en even vaak zitten ze op houten stoelen die tegen de muren staan.De mannen in pak, de dames in niet al je sjieke japonnen.
In 2021 speelt Tantheater Wuppertal/Pina Bausch dit stuk nog steeds. Sinds kort met een compleet nieuwe cast. Maar is dat nog interessant? Is 'Kontakthof' niet gedateerd, te meer omdat het de sfeer van vele jaren terug weerspiegelt? De danswereld is in ontwikkeling en ontwikkelingen gaan snel. Pina Bausch, das war einmal?
Cadeau
Het blijkt een groot cadeau dat 'Kontakthof' nog steeds wordt gespeeld. Veel dansers zijn schatplichtig aan Pina Bausch en iedereen die dans enigszins volgt zal de naam van Pina Bausch bekend in de oren klinken. 'Kontakthof' hoort in het museum van de moderne dans en dat museum moet zijn topstukken tonen. Bij het ballet is dat de normaalste zaak van de wereld.
De uitvoering van 'Kontakthof' met de nieuwe cast is lineair aan de oorspronkelijke versie. En dus ziet het publiek de dansers zitten op stoelen tegen de achterwand, waarna ze een voor een naar voren banjeren en zich tonen alsof ze door een strenge jury worden beoordeeld. Ze proberen te lachen, laten hun tanden zien.
Grof
De verhoudingen tussen mannen en vrouwen zijn dwingend aanwezig in deze voorstelling. Ze dagen elkaar uit, proberen te verleiden en ze zijn ronduit grof,. vooral de mannen ten opzichte van de vrouwen. Erg verontrustend. Het is een herkenbaar element uit het werk van Pina Bausch. En dus komt ook als vanzelf de scène voorbij waarin een vrouw door mannen die zich gedragen als wilde wolven wordt betast. De verleidingsscène met een man en een vrouw die aan weerszijden van de grote zaal, ver van elkaar, zich uitdagend van hun kleding ontdoen, is er ook, net als de prachtige langgerekte rijen met wandelende dansers met repeterende bewegingen.
Metoo#
In 1978 bestond de term Metoo# nog niet, maar het thema van grensoverschrijdend gedrag werd toen al door Pina Bausch haarfijn in beeld gebracht. En toch is het raar om in 2021 naar het opzichtige, ongepaste gedrag van mannen te moeten kijken.
Dat gedrag, dat kan echt niet meer. Na Metoo# hoort iedereen daar van doordrongen te zijn. Moet het dan toch zo opzichtig worden getoond? Een hedendaagse choreograaf zou nu vast andere keuzes hebben gemaakt. Maar 'Kontakthof' van Tanztheater Wuppertal (ooit het gezelschap van Bausch) moet toch vooral worden gezien in de tijd dat het stuk is gemaakt. Om die reden is er in de actuele uitvoering voor gekozen om de oorspronkelijke Duitstalige liederen uit het stuk gewoon te laten horen, ook al is inmiddels duidelijk dat de componisten daarvan soms lieden met foute ideeën waren.
Grootheid
'Kontakthof' is een parel uit de geschiedenis van de moderne dans en door het stuk nog steeds te tonen kan ook een nieuwe generatie kennis maken met het opzienbarende werk van Pina Bausch, de grootheid van de neo-expressionistische dans.
Dat neemt niet weg dat het interessant zou zijn als een hedendaagse choreograaf een geheel eigen variant zou maken.
Gezien in Lublin., Polen, tijdens het Lublin Dance Festival
Foto: Reiner Pfisterer